Το Ψυχρό Μέταλλο του Καπιταλισμού. Ο Άνθρωπος απέναντι στην μηχανή!

 

Το Ψυχρό Μέταλλο του Καπιταλισμού. 

Ο Άνθρωπος απέναντι στην μηχανή!

Στα σούπερ μάρκετ, στις τράπεζες, στα ταμεία των μεταφορών, ο Έλληνας εργαζόμενος βλέπει τη θέση του να εξαφανίζεται. Εκεί που κάποτε στεκόταν ένας άνθρωπος με πρόσωπο, χαμόγελο, λόγο και κόπο, στέκεται τώρα ένα μηχάνημα. Ένα ψυχρό μέταλλο που μετράει αριθμούς, κόβει αποδείξεις και αντικαθιστά τη ζεστασιά της ανθρώπινης παρουσίας με το άψυχο φως μιας οθόνης. Αυτή είναι η νέα εικόνα της «προόδου» που προβάλλει ο σύγχρονος καπιταλισμός – μια πρόοδος χωρίς ανθρώπους.

Η αυτοματοποίηση, μας λένε, φέρνει ευκολία. Μειώνει το κόστος, επιταχύνει τις συναλλαγές, «απελευθερώνει» τον άνθρωπο από την εργασία. Μα ποιον απελευθερώνει; Όχι τον εργάτη, όχι την υπάλληλο, όχι τον νέο που ζητάει μεροκάματο. Αυτούς τους σπρώχνει στην ανεργία, στην ανασφάλεια, στην εξάρτηση από τα επιδόματα και τη φιλανθρωπία του κράτους ή των ισχυρών. Απελευθερώνει μόνο τον καπιταλιστή, που βλέπει το κόστος του να πέφτει και τα κέρδη του να ανεβαίνουν. Ο ίδιος που μιλά για “καινοτομία” είναι εκείνος που υπογράφει την απόλυση του εργαζόμενου.

Ο Έλληνας όμως δεν γεννήθηκε για να στέκεται άπραγος μπροστά σε ένα μηχάνημα. Η εργασία δεν είναι απλή ανάγκη επιβίωσης, είναι τιμή, είναι προσφορά στο σύνολο, είναι μέτρο της αξίας μας. Στην κοινωνία που οραματιζόμαστε, η τεχνολογία θα έπρεπε να υπηρετεί τον άνθρωπο και το Έθνος, όχι να τα καταστρέφει. Η πρόοδος χωρίς ηθική, χωρίς κοινωνικό μέτρο, είναι αρρώστια. Και αυτή η αρρώστια τρώει τα σωθικά της κοινωνίας μας.

Το ψεύτικο όραμα του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού υπόσχεται ευημερία χωρίς εργασία. Μας λένε πως τα ρομπότ θα δουλεύουν για όλους, πως ο άνθρωπος θα «απελευθερωθεί» από τον μόχθο. Όμως ο μόχθος είναι που κρατά ζωντανό τον άνθρωπο. Είναι αυτός που τον κάνει δημιουργό, υπεύθυνο, δεμένο με τη γη του και την κοινότητά του. Χωρίς εργασία, ο άνθρωπος χάνει τη ρίζα του, μετατρέπεται σε καταναλωτή χωρίς ψυχή, σε αριθμό σε ένα ηλεκτρονικό μητρώο.

Όταν ένα σουπερμάρκετ αντικαθιστά δέκα ταμίες με δέκα μηχανές, δεν καταργεί απλώς θέσεις εργασίας, καταργεί ένα μέρος της κοινωνικής συνοχής. Εκεί που μια μάνα μιλούσε με τη γειτόνισσα στο ταμείο, εκεί που ο υπάλληλος ένιωθε τη σιγουριά πως προσφέρει, μένει τώρα μόνο σιωπή. Ένα “μπιπ” που μετράει προϊόντα και όχι ανθρώπους. Και αυτό το “μπιπ” είναι ο ήχος της αποξένωσης.

Ο καπιταλισμός δεν σταματά να κατατρώει τον ίδιο του τον κόσμο. Ξεκίνησε εκμεταλλευόμενος τον εργάτη στα εργοστάσια, τώρα τον αντικαθιστά. Εκεί όπου δεν μπορεί να βρει φτηνότερο άνθρωπο, κατασκευάζει μηχανή. Δεν έχει πατρίδα, δεν έχει ηθική, δεν έχει όρια. Όλα γίνονται στο όνομα του κέρδους. Και όσο δεν προβάλλεται ένα εθνικό-κοινωνικό αντίβαρο, τόσο το ψυχρό μέταλλο θα κερδίζει έδαφος.

Ο δικός μας δρόμος είναι διαφορετικός. Η Ελλάδα χρειάζεται ένα νέο παραγωγικό πρότυπο που να στηρίζεται στην ανθρώπινη εργασία, στην ποιότητα, στην αυτάρκεια. Να δίνει αξία στο ελληνικό χέρι, στο ελληνικό μυαλό, στην ελληνική ψυχή. Να βλέπει την τεχνολογία ως σύμμαχο του εργαζόμενου, όχι ως όπλο εναντίον του. Η εθνική οικονομία πρέπει να υπηρετεί το κοινωνικό σύνολο, όχι το πολυεθνικό ταμείο.

Εμείς, οι Άνθρωποι του Ιερού Λόχου, δεν μένουμε θεατές. Καλούμε σε αντίσταση και μποϊκοτάζ απέναντι στα ψυχρά μηχανήματα που στερούν το μεροκάματο του Έλληνα. Να προτιμούμε τα μαγαζιά που κρατούν ανθρώπους στα ταμεία, να στηρίζουμε τις μικρές ελληνικές επιχειρήσεις, να μην σκανάρουμε οι ίδιοι την απόλυσή μας. Όπου βλέπουμε την αντικατάσταση του ανθρώπου από το μέταλλο, να αρνούμαστε να συμμετέχουμε. Και ακόμη πιο πέρα, να μποϊκοτάρουμε τα σουπερμάρκετ που διώχνουν εργαζόμενους στο όνομα της “προόδου”. Γιατί κάθε μηχάνημα αυτοεξυπηρέτησης είναι ένα χέρι λιγότερο που τρέφει ελληνική οικογένεια.

Το ψυχρό μέταλλο του καπιταλισμού δεν έχει καρδιά. Μα ο Έλληνας έχει. Και όσο υπάρχει αυτός ο παλμός, όσο υπάρχει ο άνθρωπος που θέλει να ζει από τον κόπο του και όχι από την εκμετάλλευση, υπάρχει ελπίδα. Ελπίδα για μια Ελλάδα της εργασίας, της αξιοπρέπειας και της ανθρώπινης δημιουργίας.

Ανδρέας Γενιάς πρόεδρος του ΕΠΚ ΙΕΡΟΣ ΛΟΧΟΣ 

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Ελεύθερη Ώρα την Κυριακή 2 Νοεμβρίου 2025